Wat is haptonomie? En wat doet een haptotherapeut?

Over haptonomie zegt het van Dale woordenboek: “de leer en studie van het gevoel en het gevoelsleven die de aspecten van het nabijheids-, aanrakings-, en gevoelscontact van menselijke affectieve relaties bestudeert en beschrijft.”

Over haptonoom zegt het: “1 beoefenaar van de haptonomische wetenschap of 2 (para)medicus of therapeut die haptonomische inzichten toepast.”

Grieks woord

Het woord haptonomie komt voort uit het Grieks. Het woord hapto komt van haptein en hapsis. Haptein is een werkwoord en betekent: aanraken en verenigen, een relatie vestigen en zich hechten aan. In overdrachtelijke zin wordt hiermee bedoeld: in aanrakingscontact treden om gezond te maken, te helen en te bevestigen. Hapsis betekent: gevoel, voelen, tast. Nomos betekent: wet.

Haptonomie gaat dus over de wetmatigheden die te vinden zijn in het aanraken en het gevoelsleven van de mens en tussen mensen (Talma, 2010).

Voelen en aanraken

Voelen en aanraken, ook daar gaat haptonomie over. Als je iets wil voelen, moet je iets aanraken. Voelen doen we met onze tastzin. Dit is het fysieke voelen. Je kunt ook iets voelen als je geraakt wordt. Geraakt worden kan naast fysiek ook door een schilderij of een verhaal dat je hoort. Dit voelen gaat aan het lichaam voorbij. Dit voelen beleef je in jezelf.

Én haptonomie gaat over verbondenheid met jezelf en of een ander. Door elkaar te raken, raak je met elkaar in contact. Ieder mens heeft verbinding, bevestiging en hechting nodig. Het leven wordt vlak als we niet meer geraakt worden (Talma, 2010).

Je hebt verschillende soorten van (aan)raken en geraakt worden. Je kunt elkaar heel doelbewust aanraken bijvoorbeeld door een schouderklopje aan iemand te geven, maar je kunt ook per ongeluk tegen iemand opbotsen. De aanraking kan fijn zijn voor beide partijen, maar misschien is die ander er wel niet van gediend.

Luisteren naar wat je raakt

Hoe je geraakt wordt en wat dat met je doet daar staan we niet zo vaak bij stil. Je leert (opnieuw) te luisteren naar wat je raakt, hoe je emoties beleeft en zo dichter bij jezelf te komen. In de haptonomie spreken we over het affectieve aanraken. Iemand aanraken en daarmee bevestigen in zijn eigenheid. Lees hier meer over op mijn pagina over individuele begeleiding.

Ik zie de haptonomie ook als mensbenadering het is een bepaalde wijze van hoe ik de ander ontmoet. Daardoor laat ik zien hoe je tastend en voelend met jezelf en anderen om kunt gaan, (Plooij, 2007).

Op affectiviteit kom ik terug in een later nieuwsbericht.

Plooij, E. (2007) Gevoel voor leven haptotherapeuten over hun werk. Drukkerij Kedde b.v. Amsterdam
Talma, D. (2010) Het lichaam als verhaal haptonomie in het dagelijks leven. Ambo Amsterdam