Verlies hoort bij het leven. Eens krijgt ieder ermee te maken. Of dat nu gaat om het sterven van een dierbare, het ‘uitgaan’ van een waardevolle relatie of het verlies van toekomstperspectief door een ziekte. Het kan gaan om verlies van zelfrespect of zelfstandigheid; het verlies van je uiterlijk door haaruitval na chemo of een amputatie van een been; het verlies van kansen in je werksituatie of je gezin niet meer aankunnen; het niet meer terecht kunnen bij vrienden of familie of het verlies van mobiliteit.

Rouw is de emotionele reactie op dit verlies of deze verliezen.

Rouwen is hard werken. Volgens rouwspecialist Manu Keirse zijn er vier rouwtaken:

• onder ogen zien van de werkelijkheid van het verlies;
• de pijn van het verlies ervaren (het verlies niet voelen/ vermijden is verlengen van het rouwproces);
• je aanpassen aan de nieuwe wereld (bijv. zonder je dierbare of zonder het perspectief dat je had);
• opnieuw leren genieten van het leven en herinneringen levendig bewaren.

Het mooie van ‘taken’ is dat je erbij geholpen kan worden en dat ze niet een voor een afgewerkt hoeven worden. Ze kunnen door elkaar lopen en elkaar afwisselen.

Begeleiding bij verlies/ rouw kan bijvoorbeeld ondersteunend zijn:

• als het verlies ervoor zorgt dat je je na langere tijd nog steeds uit het lood geslagen voelt;
• als je het idee hebt niet verder te komen;
• als je in je omgeving weinig of geen steun (meer) ervaart;
• als het steeds lastig is opnieuw de zin van het leven te zien.

maar ook:

• als je een partner, een kind of een vriend/ vriendin/ kennis hebt waar het niet goed mee gaat en je wil handvatten en tips hoe deze te helpen;
• je wil weten hoe je kinderen helpt bij verlies en verdriet als ouder, juf/ meester of andere volwassene die te maken heeft met kinderen in tijden van verlies.

Deze begeleiding kan helpend zijn als je merkt dat:

• Jij niet (meer) gehoord wordt door je omgeving over je verlies(ervaring) omdat:
  • er weinig aandacht is
  • anderen over zichzelf en hun problemen beginnen
  • er een taboe heerst rondom het onderwerp
  • jouw verhaal aan het eigen verdriet van anderen raakt
  • je omgeving het verlies ontloopt
  • je omgeving je verhaal beu is
  • je omgeving in het begin wél, maar later niet meer klaarstond
• Jij de ander niet wil belasten
• Je wel moet, maar voor je gevoel nog niet kan werken
• Je je alleen voelt
• Je steeds maar hoort dat je: ‘je erover moet zetten’ en vooral ‘door moet gaan’ maar je dit voor je gevoel nog niet kunt
• Je je leeg voelt en nergens zin in hebt
• Je veel tegenstrijdige emoties ervaart

Vaak is dit geen onwil van de omgeving, maar weten ze gewoonweg niet hoe ze je kunnen ondersteunen. Omdat er helaas nog steeds vaak een taboe heerst rondom rouw/ verlies en verdriet, krijgen we ook niet geleerd hoe dit moet.

Het is belangrijk dat er naar jou en jouw verhaal geluisterd wordt, keer op keer. En dat er naar jou en jouw gevoelens en ervaringen gevraagd wordt.

Fijn is het dan als er iemand met je meeloopt, naar je luistert en samen kijkt hoe de rouw niet meer allesoverweldigend blijft, maar kan integreren in je leven. Samen kunnen we kijken naar waar jij tegenaan loopt en hoe je hiermee op jouw manier kunt omgaan.